Historia

Historia Spółdzielczego Banku Ludowego w Kępnie

Spółdzielczy Bank Ludowy w Kępnie 26 stycznia 2009 roku obchodził swoje studziesięciolecie. Jest to jubileusz, którego może mu pozazdrościć wiele dużych, renomowanych banków. Działając w różnych uwarunkowaniach społecznych i geopolitycznych: poczynając od rozbiorów poprzez okres konsolidacji państwowości w okresie międzywojennym, okupacjom, a następnie okres gospodarki socjalistycznej przetrwał do dziś pomimo, że nigdy nie należał do potentatów w branży. Inicjatorem powołania go do życia był ks. Piotr Wawrzyniak. Wzorując się na działających już wcześniej instytucjach zbliżonych swoim charakterem do banków takich jak Związek Spółek Zarobkowych i Gospodarczych w Poznaniu doprowadził wspólnie z księdzem Ludwikiem Lange i lekarzem Józefem Trzcińskim do utworzenia kolejnej polskiej placówki lokacyjno - kredytowej w zaborze pruskim. Podstawowym celem, który przyświecał założycielom było stworzenie możliwości wspomagania tanim kredytem bankowym polskiej ludności Kępna i okolic, a w szczególności właścicieli ziemskich, rolników, przemysłowców, rzemieślników, kupców i uwolnienie ich tym samym od panującej powszechnie lichwy.

Nisko oprocentowane środki przeznaczone były głównie na inwestycje, których zrealizowanie pozwoliło osiągnąć wysoki na ówczesne czasy stopień rozwoju gospodarczego. Kredyty przyczyniły się również do zwiększenia polskiego stanu posiadania na terenie Kępna i powiatu.

Ksiądz Piotr Wawrzyniak uważał, że jedynie społeczeństwo silne materialnie może się skutecznie oprzeć niebezpieczeństwu utraty swej odrębności narodowej. Społeczność oszczędnościowo - pożyczkowa, której znaczącym ogniwem był także Bank Ludowy w Kępnie, zrzeszająca tysiące członków, tworzyła zwarty i sprawnie działający system kredytowy, który dzięki swym rozmiarom przyczynił się do sukcesów społeczeństwa polskiego w jego ekonomicznej i narodowej walce przeciwko wywłaszczeniowej i germanizacyjnej polityce rządu pruskiego. W tym miejscu warto przypomnieć, że w skład pierwszego Zarządu wchodzili:

  • dr Bronisław Daszkiewicz - dyrektor
  • Antoni Zimoch - kontroler
  • dr Józef Trzciński - podskarbi

Prezesem Rady Nadzorczej był ks. Ludwik Lange. W ciągu stu dziesięciu lat istnienia Bank Ludowy wniósł poważny wkład w rozwój miasta i okolicznych miejscowości wchodzących w skład ziemi kępińskiej. W tym okresie często zmieniały się jego nazwy, władze i warunki rozwoju. W związku z tym różny był zasięg jego działania i znaczenie banku. Nigdy jednak nie zmienił się cel zrzeszenia się mieszkańców w spółkę kredytową. Bank Ludowy uczył gromadzenia pieniędzy i tworzenia z nich kapitałów społecznych, które były podstawowymi środkami, jakie mogły być zużyte na działalność kredytową. Jako ciekawostkę można podać, że w myśl przyjętego pierwszego statutu oprocentowanie kredytu wynosiło 5%, depozytów 4%, a górną granicę pożyczki ustalono na 3000 marek.

Początkowo bank rozwijał się bardzo dynamicznie, co roku wzrastała ilość członków i równolegle wysokość funduszu udziałowego. W 1912 roku podjęto decyzję o budowie nowego budynku bankowego, który do dziś jest jednym z najbardziej reprezentacyjnych gmachów w mieście. Rozwój banku przyhamowany został przez hiperinflację, która szalała nie tylko w Polsce na początku lat dwudziestych. Powstrzymanie recesji przez reformy Stanisława Grabskiego ożywiło na krótko działalność banku ponieważ okres względnej koniunktury nie trwał zbyt długo. Na skutek wielkiego kryzysu w gospodarce amerykańskiej, który objął swym zasięgiem także Europę nastąpiło kolejne załamanie gospodarcze. Równowagę udało się uzyskać dopiero w 1937 roku i do wybuchu II Wojny Światowej bank rozwijał się bez przeszkód. W 1945 roku podobnie jak wszystkie tego typu instytucje w Polsce został włączony do ogólnokrajowej struktury kas spółdzielczych.

Lata 1950 - 1956 to czas stagnacji w działalności banku. Wyraźny przełom nastąpił dopiero po 1956 roku. Wtedy to odczuwalnie wzrosła liczba członków, udziałów, wkładów, a także udzielonych pożyczek. Lata następne upłynęły pod znakiem wypełnienia statutowej działalności. W 1975 roku kępińską placówkę podporządkowano Bankowi Gospodarki Żywnościowej, co oznaczało znaczne ograniczenia samorządności, gdyż główne kierunki pracy określane były wówczas odgórnie. Kryzys lat osiemdziesiątych odbił się niekorzystnie nie tylko na działalności banków spółdzielczych.

Po zmianach, jakie się dokonały po 1990 roku Spółdzielczy Bank Ludowy w Kępnie prowadzi swoją działalność w oparciu wyłącznie o środki własne i ludności. Aktualnie bank jest akcjonariuszem SGB-Bank S.A. w Poznaniu.